Лукаша 1 разьдзел

Паводле Лукаша Сьвятое Дабравесьце
Пераклад Васіля Сёмухі → Пераклад Чарняўскага 2017

 
 

Як ужо многія пачалі складаць аповесьці пра добра вядомыя сярод нас падзеі,
 
Паколькі многія ўжо спрабавалі скласці аповед пра падзеі, якія ў нас адбыліся,

як пераказалі нам тое ўсе, хто з самага пачатку быў сьведкамі і слугамі Слова, —
 
як пераказалі нам тыя, што ад пачатку самі бачылі і былі паслугачамі Слова,

дык надумаўся і я, рупліва дасьледаваўшы ўсё з пачатку, па парадку апісаць табе, глыбокашаноўны Феафіле,
 
таксама і я, старанна разгледзеўшы ўсё ад пачатку, рашыўся па парадку апісаць табе, годны Тэафіле,

каб ты ўведаў цьвёрдую аснову таго вучэньня, у якім быў настаўлены.
 
каб ты ўсведаміў непарушнасць слоў, у якіх ты быў навучаны.

У дні Ірада, цара Юдэйскага, быў сьвятар з Авіевай чаргі, імем Захар, і жонка ягоная з роду Ааронавага, імя ейнае Элізабэта.
 
У дні Ірада, цара Юдэі, жыў адзін святар на імя Захарыя, з Абіявай чаргі. Ён меў жонку, з дачок Ааронавых, імя яе Лізавета.

Абое яны былі праведныя перад Богам, жывучы паводле ўсіх запаведзяў і ўстанаўленьняў Гасподніх беспахібна.
 
Яны абое былі справядлівымі перад Богам, беззаганна спаўняючы ўсе пастановы і прыказанні Госпадавы.

У іх ня было дзяцей, бо Элізабэта была няплодная, і абое былі ўжо ў сталым веку.
 
Ды не мелі дзіця, бо Лізавета была няплоднай, а абое былі ўжо на схіле дзён сваіх.

Аднаго разу, калі ён у парадку сваёй чаргі служыў перад Богам,
 
І сталася, калі ён адбываў службу святарскую перад Богам у сваёй чарзе,

па жэрабі, як заведзена было ў сьвятароў, прыпала яму ўвайсьці ў храм Гасподні кадзіць,
 
па жэрабі, як была традыцыя ў святароў, выпала яму ўвайсці ў святыню Госпадаву для каджэння,

а ўсё мноства людзей малілася звонку ў часе каджэньня, —
 
а ўсё мноства народа ў час каджэння малілася звонку.

тады зьявіўся яму анёл Гасподні, стоячы па правы бок да ахвярніка кадзільнага,
 
І з’явіўся перад ім Анёл Госпадаў, стоячы па правым баку ахвярніка каджэння,

і Захар, убачыўшы яго, сумеўся, і страх агарнуў яго.
 
дык Захарыя стрывожыўся, бачачы [гэта], ды [вялікі] страх ахапіў яго.

Анёл жа сказаў яму: ня бойся, Захар, бо пачута малітва твая, і жонка твая Элізабэта народзіць табе сына, і дасі яму імя Ян;
 
Тады Анёл прамовіў да яго: «Не бойся, Захарыя, бо пачута маленне тваё, вось жа, жонка твая Лізавета народзіць табе сына, і назавеш яго Янам.

і будзе табе радасьць і весялосьць, і многія нараджэньню ягонаму ўзрадуюцца;
 
Ды будзе табе радасць і пацеха, ды многія будуць радавацца з яго нараджэння.

бо ён вялікі будзе перад Госпадам; ня будзе піць віна і сікеру, і Духам Сьвятым прасякнецца яшчэ ад улоньня маці сваёй;
 
Ён будзе вялікім на віду Госпада, і не будзе піць віна і сіцэры, ды яшчэ ад улоння маці сваёй будзе напоўнены Духам Святым,

і многіх з-паміж сыноў Ізраілевых наверне да Госпада Бога іхняга;
 
і многіх сыноў Ізраэля наверне да Госпада, Бога іх.

і пройдзе перад імі ў духу і ў сіле Ільлі, каб вярнуць сэрцы бацькоў дзецям, і непакорлівым лад думак праведнікаў, каб зьявіць Госпаду народ падрыхтаваны.
 
І пройдзе перад Ім у духу і магутнасці Іллі, каб звярнуць сэрцы бацькоў да дзяцей, а непаслухмяных — да мудрасці справядлівых, каб падгатаваць Госпаду народ падрыхтаваны».

І сказаў Захар анёлу: па чым я пазнаю гэта? бо я стары, і жонка мая ў сталым веку.
 
І сказаў Захарыя Анёлу: «З чаго я магу гэта ведаць? Бо я стары, і жонка мая на схіле дзён сваіх».

Анёл сказаў яму ў адказ: я Гаўрыіл, стаю перад Богам, і пасланы гаварыць з табою і паведаміць табе гэта;
 
І, адказваючы, сказаў яму Анёл: «Я — Габрыэль, што стаю перад Богам, і пасланы гаварыць з табою і абвясціць табе гэтую радасную вестку.

і вось ты будзеш маўчаць і ня зможаш гаварыць да таго дня, калі гэта збудзецца, за тое, што ты не паверыў словам маім, якія спраўдзяцца ў свой час.
 
І вось, ты будзеш нямым ды не будзеш магчы гаварыць аж да дня, у які гэта здзейсніцца, таму што ты не паверыў словам маім, якія збудуцца ў свой час».

Тым часам люд чакаў Захара і зьдзіўляўся, што ён марудзіў у храме.
 
І народ чакаў Захарыю, і дзівіліся, што ён так доўга марудзіць у святыні.

А ён, выйшаўшы, ня мог гаварыць да іх; і яны зразумелі, што ён бачыў уяву ў храме; і ён рабіў ім знакі і заставаўся нямы.
 
Выйшаўшы, ён не мог да іх прамаўляць, дык пазналі, што ён бачыў з’яву ў святыні. А ён падаваў ім знакі і заставаўся нямым.

А як скончыліся дні службы ягонай, вярнуўся ў дом свой.
 
І сталася, калі скончыліся дні службы яго, ён вярнуўся ў дом свой.

Пасьля гэтых дзён зачала Элізабэта, жонка ягоная, і таілася пяць месяцаў, і казала:
 
А праз некалькі дзён жонка яго, Лізавета, пачала дзіця; і пяць месяцаў хавалася, кажучы:

так учыніў мне Гасподзь у дні тыя, калі паглядзеў на мяне, каб зьняць зь мяне ганьбу сярод людзей.
 
«Гэта ўчыніў мне Госпад у дні, у якія зірнуў на мяне, каб зняць ганьбу маю сярод людзей».

А на шостым месяцы пасланы быў анёл Гаўрыіл ад Бога ў горад Галілейскі, які называўся Назарэт,
 
А ў шосты месяц быў пасланы Богам Анёл Габрыэль у горад у Галілеі, званы Назарэт,

да Дзевы, заручанай з мужам, імем Язэп, з дому Давідавага; а імя ў Дзевы: Марыя.
 
да Дзевы, заручанай мужу, які меў імя Язэп, з дому Давіда, а імя Дзевы — Марыя.

Анёл, увайшоўшы да Яе, сказаў: радуйся, Дабрадатная! Гасподзь з Табою; дабраславёная Ты сярод жанчын.
 
Увайшоўшы да Яе, Анёл прывітаў: «Радуйся, ласкі поўная, дабраславёная Ты між жанчынамі, Госпад з Табою».

А Яна, угледзеўшы яго, сумелася ад словаў ягоных і разважала, што б гэта было за вітаньне.
 
А Яна стрывожылася словам яго і думала, што гэта за прывітанне такое?

І сказаў Ёй анёл: ня бойся, Марыя, бо Ты здабыла мілату ў Бога;
 
І гаворыць Ёй Анёл: «Не бойся, Марыя, бо знайшла Ты ласку ў Бога.

і вось, зачнеш ва ўлоньні, і народзіш Сына, і дасі Яму імя: Ісус;
 
І вось, пачнеш ва ўлонні і народзіш Сына, і дасі Яму імя Ісус.

Ён будзе вялікі і будзе названы Сынам Усявышняга; і дасьць Яму Гасподзь Бог пасад Давіда, бацькі Ягонага;
 
Ён будзе вялікім і Сынам Узвышняга будзе названы, і дасць Яму Госпад Бог пасад Давіда, бацькі Яго;

і будзе валадарыць над домам Якава вечна, і Царству Ягонаму ня будзе канца.
 
і будзе Ён валадарыць над домам Якуба вечна, і валадарству Яго не будзе канца».

А Марыя сказала анёлу: як будзе гэта, калі Я мужа ня знаю?
 
Марыя ж сказала Анёлу: «Як гэта можа стацца, калі Я мужа не спазнала?»

Анёл сказаў Ёй у адказ: Дух Сьвяты сыйдзе на Цябе, і сіла Усявышняга ахіне Цябе; таму і народжанае Сьвятое назавецца Сынам Божым;
 
І, адказваючы, Анёл сказаў Ёй: «Дух Святы сыдзе на Цябе, і моц Узвышняга агарне Цябе. Таму, што з Цябе народзіцца, Святое, назавецца Сынам Божым.

вось, і Элізабэта, сваячка Твая, называная няплоднаю, і яна зачала сына ў старасьці сваёй, і ёй ужо шосты месяц;
 
І вось сваячка Твая, Лізавета, і яна пачала дзіця ў старасці сваёй, і ўжо шосты месяц у той, якую завуць няплоднай,

бо ў Бога не застанецца бясьсілым ніякае слова.
 
бо ў Бога не бывае немагчымым ніводнае слова».

Тады Марыя сказала: вось, раба Гасподняя; хай будзе Мне паводле слова твайго. І адыйшоў ад Яе анёл.
 
Марыя ж сказала: «Вось жа, Я — служка Госпадава, хай Мне станецца паводле твайго слова». І Анёл адышоў ад Яе.

І ўстаўшы, Марыя ў дні тыя, пасьпяшалася ў нагорную краіну, у горад Юдаў,
 
У тыя дні Марыя, устаўшы, пайшла паспешліва ў горы, у горад Юды.

і ўвайшла ў дом Захара, і прывітала Элізабэту.
 
І ўвайшла ў дом Захарыі, і прывітала Лізавету.

Калі Элізабэта пачула вітаньне Марыіна, варухнулася дзіцятка ў чэраве ў яе; і Элізабэта напоўнілася Духам Сьвятым,
 
І, калі Лізавета пачула прывітанне Марыі, зварухнулася дзіцятка ва ўлонні яе, і Дух Святы напоўніў Лізавету,

і ўсклікнула моцным голасам, і сказала: Дабраславёная Ты сярод жанчын, і дабраславёны плод улоньня Твайго!
 
і ўсклікнула яна моцным голасам, кажучы: «Дабраславёная Ты між жанчынамі, і дабраславёны Плод улоння Твайго.

І адкуль гэта мне, што прыйшла Маці Госпада майго да мяне?
 
А скуль жа мне гэта, што Маці Госпада майго прыйшла да мяне?

Бо калі голас вітаньня Твайго дайшоў да слыху майго, варухнулася дзіцятка радасна ў чэраве маім.
 
Вось, як толькі загучаў голас прывітання Твайго ў вушах маіх, зварухнулася з радасцю дзіцятка ў маім улонні.

і дабрашчасная Тая, Якая паверыла, бо збудзецца сказанае Ёй ад Госпада.
 
І шчасная Тая, што ўверыла, бо споўніцца сказанае Ёй ад Госпада».

І сказала Марыя: праслаўляе душа Мая Госпада,
 
І сказала Марыя: «Узвялічвае душа Мая Госпада,

і ўзрадаваўся дух мой у Богу, Збаўцу Маім,
 
і ўзрадаваўся дух Мой у Богу, Збаўцы Маім,

што дагледзеў Ён пакорлівасьць рабы Сваёй; бо ад сёньня будуць шчасьціць Мяне ўсе роды,
 
бо зірнуў Ён на пакорлівасць служкі Сваёй. Вось, адгэтуль шчаснай называць Мяне будуць усе роды,

бо ўчыніў Мне веліч Магутны і сьвятое імя Ягонае,
 
бо зрабіў Мне вялікае Магутны, і святое імя Яго,

і ласка Ягоная ў роды родаў да тых, што баяцца Яго;
 
і міласэрнасць Яго з пакалення ў пакаленне тым, што баяцца Яго.

зьявіў сілу рукі Сваёй; расьсеяў тых, што заносяцца думкамі сэрца свайго;
 
Выявіў магутнасць рукі Сваёй, разагнаў пыхлівых у намеры сэрца свайго,

скінуў моцных з тронаў, і ўзвысіў пакорлівых;
 
спіхнуў моцных з пасадаў і ўзвысіў пакорлівых;

галодных напоўніў дабром, а багатых пусьціў ані з чым;
 
галодных насыціў даброццем, а багацеяў адправіў ні з чым.

прыгарнуў Ізраіля, слугу Свайго, памятаючы пра міласэрнасьць;
 
Прытуліў Ізраэля, слугу Свайго, памятаючы на міласэрнасць,

як казаў бацькам нашым, Абрагаму і семені ягонаму давеку.
 
як прадказаў бацькам нашым, Абрагаму і нашчадкам яго навечна».

А Марыя прабыла зь ёю каля трох месяцаў і вярнулася ў дом Свой.
 
Ды заставалася з ёю Марыя каля трох месяцаў, і вярнулася ў Свой дом.

А Элізабэце прысьпеў час радзіць, і яна нарадзіла сына.
 
А Лізавеце настаў час нарадзіць, і яна нарадзіла сына.

І пачулі суседзі і родзічы ейныя, што прасьцёр Гасподзь ласку Сваю над ёю, і радаваліся зь ёю.
 
Яе суседзі і сваякі, пачуўшы, што ўзвялічыў Госпад у ёй Сваю міласэрнасць, радаваліся разам з ёю.

На восьмы дзень прыйшлі абрэзаць дзіця, і хацелі назваць яго імем бацькі ягонага, Захарам.
 
І сталася: у восьмы дзень сабраліся яны абрэзаць хлопчыка ды назваць яго імем бацькі яго, Захарыем.

На гэта маці ягоная сказала: не; а назваць яго Янам.
 
І, адказваючы, маці яго сказала: «Ніякім чынам, але будзе названы Ян».

І сказалі ёй: нікога няма ў радзіне тваёй, хто б называўся гэтым імем.
 
І сказалі ёй: «У родзе тваім няма нікога, хто б называўся гэтым імем».

І пыталіся знакамі ў бацькі ягонага, як бы ён хацеў назваць яго.
 
Дык пыталі на мігі ў бацькі яго, як ён хацеў бы назваць яго.

Ён папрасіў дошчачку і напісаў: Ян імя яму. І ўсе зьдзівіліся.
 
А той запатрабаваў дошчачку і напісаў словамі: «Ян імя яго». Дык здзівіліся ўсе.

І адразу разамкнуліся вусны ягоныя і язык ягоны, і ён загаварыў, славячы Бога.
 
А ў гэты момант раскрыліся вусны яго ды развязаўся язык яго і стаў гаварыць, дабраслаўляючы Бога.

І быў страх на ўсіх, што жылі вакол іх; і расказвалі пра ўсё гэта па ўсёй нагорнай краіне Юдэйскай.
 
Дык ахапіў страх усіх іх суседзяў, і па ўсіх гарах Юдэі разнесліся словы пра ўсё гэта.

Усе, хто чуў, паклалі гэта ў сэрца сваё і казалі: што будзе зь дзіцятка гэтага? І рука Гасподняя была зь ім.
 
А ўсе, што пра гэта пачулі, разважалі ў сэрцы сваім, кажучы: «Кім жа будзе гэта дзіця?» Бо рука Госпадава была з ім.

І Захар, бацька Ягоны, напоўніўся Духам Сьвятым і прарочыў, кажучы:
 
І Захарыя, бацька яго, напоўнены Духам Святым, праракаваў кажучы:

Дабраславёны Гасподзь Бог Ізраілеў, што наведаў народ Свой і даў ратунак яму,
 
«Дабраславёны Госпад, Бог Ізраэля, бо наведаў і адкупіў народ Свой,

і паслаў моцнага выратавальніка нам, нашчадка Давіда, слугі Свайго,
 
і падняў рог збаўлення нашага ў доме Давіда, паслугача Свайго,

як узьвясьціў вуснамі былых ад веку сьвятых прарокаў Сваіх,
 
як прадказаў вуснамі святых прарокаў Сваіх, якія жылі ад пачатку вякоў,

што ўратуе нас ад ворагаў нашых; і ад рукі ўсіх ненавісьнікаў нашых;
 
збаўленне ад ворагаў нашых ды з рук тых, што ненавідзяць нас;

учыніць міласэрнасьць бацькам нашым і ўспомніць сьвятую дамову Сваю,
 
каб учыніць міласэрнасць бацькам нашым і ўспомніць святы запавет Свой,

прысягу, якою прысягаў Ён Абрагаму, бацьку нашаму, даць нам,
 
і прысягу, якую даў Абрагаму, бацьку нашаму, даць нам,

каб бяз страху, пасьля збавеньня ад рук ворагаў нашых,
 
каб без страху, свабодныя ад рук ворагаў нашых, служылі Яму

мы служылі Яму ў сьвятасьці і праўдзе перад Ім ва ўсе дні жыцьця нашага.
 
ў святасці і справядлівасці перад Ім ва ўсе дні жыцця нашага.

А ты, дзіця, назавешся прарокам Усявышняга, бо ідзеш перад абліччам Госпада — падрыхтаваць шляхі Яму,
 
І ты, дзіця, названы будзеш прарокам Узвышняга, бо пойдзеш перад абліччам Госпада, рыхтаваць дарогі Яму,

каб разумеў народ Ягоны ратунак у дараваньні грахоў іхніх,
 
каб даць народу Яго навуку збаўлення ў адпушчэнні грахоў іх

праз шчырую міласэрнасьць Бога нашага, якой наведаў нас Усход з вышыні,
 
праз міласэрнасць бязмежную Бога нашага, у якой Усход наведаў нас, сыходзячы з вышыняў,

прасьвятліць тых, што сядзяць у цемры і цяні сьмяротным, скіраваць ногі нашыя на шлях міру.
 
каб асвяціць тых, што сядзяць у поцемках і ў засені смерці, каб накіраваць ногі нашы на шлях супакою».

А дзіця расло і мацавалася духам, і заставалася ў пустынях да дня зьяўленьня свайго Ізраілю.
 
А дзіця расло і ўзмацоўвалася духам, і заставалася ў пустыні аж да дня свайго з’яўлення перад Ізраэлем.