Выслоўяў Саламонавых 1 разьдзел
Кніга выслоўяў Саламонавых
Пераклад Васіля Сёмухі → Пераклад Антонія Бокуна
Выслоўі Саламона, сына Давідавага, цара Ізраільскага.
Прыповесьці Салямона, сына Давіда, валадара Ізраіля,
Каб спазнаць мудрасьць і настаўленьне, зразумець разумныя выслоўі;
каб спазнаць мудрасьць і настаўленьне, зразумець словы розуму,
засвоіць правілы добрай разважлівасьці, справядлівасьці, права і слушнасьці;
каб атрымаць настаўленьні ў разважлівасьці, праведнасьці, судзе і справядлівасьці,
прастадушным даць кемнасьць, юнаку — веды і разважлівасьць;
каб неразумным даць разумнасьць, юнаку — веды і разважлівасьць.
паслухае мудры і памножыць веды, і разумны знойдзе мудрыя парады;
Мудры няхай слухае і павялічвае веды, а разумны няхай прыдбае мудрыя думкі,
каб разумець выслоўе і загадкавую мову, словы мудрацоў і загадкі іхнія.
каб зразумець выслоўе і прыповесьць, словы мудрых і загадкі іхнія.
Пачатак мудрасьці — страх Гасподні; толькі дурні пагарджаюць мудрасьцю і настаўленьнем.
Страх перад ГОСПАДАМ — пачатак веданьня. Неразумныя пагарджаюць мудрасьцю і настаўленьнем.
Слухай, сыне мой, настаўленьне бацькі твайго, і не адкідай запавету маці тваёй:
Сыне мой, паслухай перасьцярогаў бацькі твайго і не адкідай настаўленьняў маці тваёй,
бо гэта — прыгожы вянок на галаву тваю і акраса на шыю тваю.
бо яны — прывабны вянок на галаве тваёй і каштоўныя каралі на шыі тваёй.
Сыне мой! калі цябе будуць намаўляць грэшнікі, не згаджайся.
Сыне мой, калі б цябе намаўлялі грэшнікі, не далучайся да іх.
Калі будуць казаць: «ідзі з намі, зробім засаду на кроў, падпільнуем бязгрэшнага і бязьвіннага,
Калі яны скажуць: «Хадзем з намі! Зробім засаду дзеля праліцьця крыві; наставім без прычыны пастку на нявіннага;
жывых праглынем іх, як апраметная, і — цэлых, як тых, што ў магілу сыходзяць;
праглынем іх жыўцом, як пекла, і цалкам, як тых, што зыходзяць у магілу;
набяром усякага каштоўнага дабра, напоўнім дамы нашыя здабычаю;
знойдзем усялякія каштоўнасьці, напоўнім дамы свае здабычаю.
далучы сваю долю да нашай, складка адна будзе на ўсіх нас»:
Жэрабя сваё кідай разам з намі, няхай адзін мех будзе для нас усіх».
Сыне мой! не хадзі адною дарогаю зь імі, утрымай нагу тваю ад сьцежкі іхняй,
Сыне мой, не хадзі з імі, устрымай нагу тваю ад сьцежкі іхняй,
бо іхнія ногі бягуць да ліхога і сьпяшаюцца кроў праліваць.
бо ногі іхнія бягуць да злачынства і сьпяшаюцца на праліцьцё крыві.
На вачах ва ўсіх птушак дарма раскідаецца сетка;
Бо надарэмна настаўляецца сетка на вачах усяго птаства.
а яны кроў сваю сочаць, засады ладзяць на душы свае.
А яны цікуюць на ўласную кроў, робяць засаду супраць душы сваёй.
Такія дарогі ва ўсіх, хто прагне чужога дабра: яно забірае жыцьцё ў свайго ўласьніка.
Такія вось сьцежкі кожнага, хто прагне чужога даброцьця; яно забірае душу таго, хто завалодае ім.
Мудрасьць кліча на вуліцах, на плошчах узносіць свой голас,
Мудрасьць гукае на вуліцах, на плошчах узьнімае голас свой,
на шумных сходах прапаведуе, каля гарадское брамы прамаўляе слова сваё:
на скрыжаваньнях шумлівых дарог кліча, у брамах гарадзкіх гучаць яе словы:
«Дакуль, немысьлі, любіцьмеце невуцтва? дакуль пакепнікі будуць кепствам цешыцца? дакуль бязглуздыя будуць ненавідзець навуку?
«Дакуль, неразумныя, будзеце любіць неразумнасьць; дакуль, насьмешнікі, будзеце захапляцца насьмешкамі сваімі, а невукі — пагарджаць веданьнем?
паслухайце маёй засьцярогі: вось, я вылью на вас Духа майго, абвяшчу вам словы мае.
Зьвярніцеся да настаўленьня майго, і я выльлю на вас духа майго, і абвяшчу вам словы мае.
Я клікала, а вы не паслухаліся; я падавала руку маю, і ніхто не зважаў;
Вось жа я клікала, але вы адмаўляліся, працягвала руку сваю, але ніхто не зьвярнуў увагі.
і вы адкінулі ўсе мае рады, і перасьцярогаў маіх не прынялі:
Вы ўзгардзілі радай маёю і адкінулі дакараньні мае.
за тое і я пасьмяюся з вашай пагібелі; парадуюся, калі прыйдзе ваш страх;
Дык і я буду сьмяяцца з падзеньня вашага, і насьміхацца буду, калі прыйдзе на вас жах.
калі прыйдзе ваш страх, як бура, і няшчасьце, як віхура, наляціць на вас; калі спадобіць вас нядоля і ўціск.
Калі нахлыне жах, як бура, і загуба ваша, быццам віхура, калі прыйдуць на вас трывога і гора,
Тады будуць клікаць мяне, і я не пачую.
тады будуць клікаць мяне, але я не адкажу, будуць шукаць мяне, і ня знойдуць мяне.
За тое, што зьненавідзелі веды і ня выбралі страху Гасподняга,
Бо яны зьненавідзелі веданьне і ня выбралі для сябе страху перад ГОСПАДАМ,
не схацелі парады маёй, пагардзілі ўсімі перасьцярогамі маімі;
і не пайшлі за парадамі маімі, і ўзгардзілі перасьцярогамі маімі.
за тое няхай ядуць яны з плоду дарог сваіх і насычаюцца з парадаў сваіх.
Дык няхай ядуць яны плады шляху свайго і насыцяцца намерамі сваімі.
Бо адступніцтва неразумных заб’е іх, і бястурботнасьць немысьляў загубіць іх.
Бо адступніцтва неразумных заб’е іх, бяздумнасьць дурняў загубіць іх.
А хто мяне слухае, будзе жыць у бясьпецы і спакойна, не баючыся ліха».
А хто слухае мяне, будзе жыць бясьпечна, будзе спакойны, не баючыся зла».
