Выслоўяў Саламонавых 1 разьдзел
Кніга выслоўяў Саламонавых
Пераклад Васіля Сёмухі → Пераклад Яна Станкевіча
Выслоўі Саламона, сына Давідавага, цара Ізраільскага.
Прыказі Салямона Давідзёнка, караля Ізраельскага,
Каб спазнаць мудрасьць і настаўленьне, зразумець разумныя выслоўі;
Каб пазнаць мудрасьць а навуку, цяміць словы розуму,
засвоіць правілы добрай разважлівасьці, справядлівасьці, права і слушнасьці;
Каб дзяржаць навуку добрага розуму, справядлівасьці, суду а пасьцівасьці,
прастадушным даць кемнасьць, юнаку — веды і разважлівасьць;
Даць простым кемнасьць, маладзёну — веданьне а разважнасьць;
паслухае мудры і памножыць веды, і разумны знойдзе мудрыя парады;
Мудры пачуе й павялічыцца веданьне ягонае, і разумны асягае ўменьне,
каб разумець выслоўе і загадкавую мову, словы мудрацоў і загадкі іхнія.
Каб уцяміць прыказь а атумекі, словы мудрыцоў а загадкі іхныя.
Пачатак мудрасьці — страх Гасподні; толькі дурні пагарджаюць мудрасьцю і настаўленьнем.
Боязьнь СПАДАРОВА — пачатак веданьня. Мудрасьцяй а навукаю дурныя грэбуюць.
Слухай, сыне мой, настаўленьне бацькі твайго, і не адкідай запавету маці тваёй:
Сыну мой! слухай навукі айца свайго і не пакідай навучаньня маці свае;
бо гэта — прыгожы вянок на галаву тваю і акраса на шыю тваю.
Бо яны — вянок зычлівасьці на галаву тваю і прыборы на шыю тваю.
Сыне мой! калі цябе будуць намаўляць грэшнікі, не згаджайся.
Сыну мой! калі грэшнікі надзяць цябе, не гадзіся.
Калі будуць казаць: «ідзі з намі, зробім засаду на кроў, падпільнуем бязгрэшнага і бязьвіннага,
Калі яны скажуць: «Хадзі з намі, будзем цікаваць на кроў, зробім засадку бяз прычыны на нявіннага;
жывых праглынем іх, як апраметная, і — цэлых, як тых, што ў магілу сыходзяць;
Праглыніма іх жывых, як шэоль, і цэлых, як тых, што зыходзяць да долу;
набяром усякага каштоўнага дабра, напоўнім дамы нашыя здабычаю;
Усялякую дарагую маемасьць знойдзем, напоўнім дамы нашы глабаньням;
далучы сваю долю да нашай, складка адна будзе на ўсіх нас»:
Кінь жэрабя свае сярод нас, майма ўсі адзін капшук».
Сыне мой! не хадзі адною дарогаю зь імі, утрымай нагу тваю ад сьцежкі іхняй,
Сыну мой, не хадзі ў дарогу зь імі, узьдзерж нагу сваю ад сьцежкі іхнае;
бо іхнія ногі бягуць да ліхога і сьпяшаюцца кроў праліваць.
Бо ногі іхныя бягуць да благога і барзьдзяць разьліваць кроў.
На вачах ва ўсіх птушак дарма раскідаецца сетка;
Дарма расьцягаюць сеці на аччу якое-колечы птушкі;
а яны кроў сваю сочаць, засады ладзяць на душы свае.
А яны цікуюць на сваю собскую кроў, робяць засаду на душы свае.
Такія дарогі ва ўсіх, хто прагне чужога дабра: яно забірае жыцьцё ў свайго ўласьніка.
Гэткія сьцежкі кажнага прагавітага на чужую маемасьць: яна адбірае жыцьцё тым, хто адбярэць яе.
Мудрасьць кліча на вуліцах, на плошчах узносіць свой голас,
Мудрасьць вонках голасна гукае, на вуліцах узьнімае голас свой,
на шумных сходах прапаведуе, каля гарадское брамы прамаўляе слова сваё:
На шумлівых ростанях гукае яна, у варотах месцкіх брамаў гукае яна словы свае:
«Дакуль, немысьлі, любіцьмеце невуцтва? дакуль пакепнікі будуць кепствам цешыцца? дакуль бязглуздыя будуць ненавідзець навуку?
«Пакуль, простыя, будзеце любіць прасьціню? пакуль, скалазубы, будзеце любаваць насьміханьне свае і, дурныя, ненавідзіць веду?
паслухайце маёй засьцярогі: вось, я вылью на вас Духа майго, абвяшчу вам словы мае.
Зьвярніцеся да казьнераньня майго; гля, я выльлю дух свой на вас, выяўлю словы свае вам;
Я клікала, а вы не паслухаліся; я падавала руку маю, і ніхто не зважаў;
Бо я гукала, і вы адмовіліся, выцягнула руку сваю, і ня было зважаючага;
і вы адкінулі ўсе мае рады, і перасьцярогаў маіх не прынялі:
І пагрэбавалі ўсімі радамі маімі, і не хацелі казьнераньняў маіх;
за тое і я пасьмяюся з вашай пагібелі; парадуюся, калі прыйдзе ваш страх;
Дык і я буду сьміяцца з вашага няшчасьця, і буду насьміхацца, як нойдзе на вас спалох ваш.
калі прыйдзе ваш страх, як бура, і няшчасьце, як віхура, наляціць на вас; калі спадобіць вас нядоля і ўціск.
Як прыйдзе, як разбурэньне, спалох ваш, і прылучыцца няшчасьце ваша, як віхор, як прыйдзе на вас гарота а безнадзееньне;
Тады будуць клікаць мяне, і я не пачую.
Тады будуць гукаць мяне, але я не адкажу; золкам будуць шукаць мяне, але ня знойдуць мяне;
За тое, што зьненавідзелі веды і ня выбралі страху Гасподняга,
Бо ненавідзілі веду й страху СПАДАРОВАГА не абралі,
не схацелі парады маёй, пагардзілі ўсімі перасьцярогамі маімі;
Не хацелі мае рады, пагрэбавалі ўсім казьнераньням маім.
за тое няхай ядуць яны з плоду дарог сваіх і насычаюцца з парадаў сваіх.
За тое будуць есьці з пладоў дарогі свае і насыцяцца радамі сваімі;
Бо адступніцтва неразумных заб’е іх, і бястурботнасьць немысьляў загубіць іх.
Бо адварачаньне простых заб’ець іх, нядбайнасьць дурных загубіць іх.
А хто мяне слухае, будзе жыць у бясьпецы і спакойна, не баючыся ліха».
Але слухаючы мяне будзе жыць бясьпечна й будзе супакойны, бяз страху ліха».
