Эклезіяста 10 разьдзел
Кніга Эклезіяста, альбо Прапаведніка
Пераклад Васіля Сёмухі → Пераклад Антонія Бокуна
Мёртвыя мухі псуюць і смуродзяць пахучую масьць міраварніцы, тое самае робіць малая дурнота шаноўнага чалавека зь яго мудрасьцю й гонарам.
Мёртвая муха робіць сьмярдзючым алей, і вылівае яго знаўца пахошчаў. Больш важыць малое глупства, чым мудрасьць і слава.
Сэрца мудрага — праваруч, а сэрца бязглуздага — леваруч.
Сэрца мудрага [зьвяртаецца] ў правы бок, а сэрца дурня — у левы.
І па дарозе, калі дурань ідзе, не стае яму глузду, і кожнаму пакажа, што ён дурны.
Нават калі дурны ідзе дарогаю, яму не хапае розуму, і ён пакажа ўсім, што дурны.
Калі ўспыхне начальніцкі гнеў на цябе, не пакідай свайго месца; бо рахманасьць даводзіць да дараваньня вялікіх правінаў.
Калі гнеў вялікага пана ўзьнімецца супраць цябе, заставайся на месцы сваім, бо цьвярозыя паводзіны залагоджваюць вялікія правіны.
Ёсьць зло, якое бачыў я пад сонцам, падобнае да памылкі, якая ад валадара паўстала:
Ёсьць ліха, якое я бачыў пад сонцам, нібыта памылка, якая выходзіць ад аблічча ўладара:
на вялікіх вышынях, бывае, сядзіць дурнота, а багатыя нізка садзяцца;
дурань пастаўлены на высокасьці вялікай, а багатыя сядзяць нізка.
бачыў я конных рабоў, а князёў, што пеша, нібы рабы, хадзілі.
Бачыў я слугаў на конях, і князёў, якія як слугі, ідуць па зямлі.
Хто яму капае, той у яе і ўпадзе, і хто разбурае агароджу, таго ўкусіць зьмяя.
Хто капае яму, той упадзе ў яе, а таго, хто ломіць агароджу, укусіць зьмяя.
Хто зносіць каменьне, той можа сябе надсадзіць, і хто коле дровы, той мае пагрозу ад іх.
Хто перасоўвае камяні, можа скалечыцца імі, і хто коле дровы, можа быць у небясьпецы ад іх.
Калі прытупляецца сякера і хтось ляза не навострыць, шмат намогі дадаць давядзецца; перавага плённае дзеі — мудрасьць.
Калі ступіцца жалезная [сякера] і лязо яе не навострана, трэба больш прыкладаць сілы, але больш карысьці будзе скарыстацца мудрасьцю.
Калі гадзіна ўкусіць без заклінаньня, дык ня лепшы за яе і злоязыкі.
Калі ўкусіць зьмяя незагавораная, няма ўжо карысьці ад таго, хто ўмее загаворваць.
Слова з вуснаў мудрага — мілата, а вусны дурнога яго ж і нішчаць:
Словы вуснаў мудрага — прыемнасьць, але вусны дурня губяць яго самога.
пачатак слоў зь яго вуснаў — глупства, а канец яго казані з вуснаў — шаленства.
Пачатак словаў вуснаў ягоных — глупота, а канец [прамовы] вуснаў ягоных – ліхое шаленства.
Дурны шмат чаго нагаворыць, хоць ня ведае чалавек, што будзе, і хто скажа яму, што пасьля яго станецца?
Бязглузды памнажае словы, хоць ня ведае чалавек, што будзе потым, і што пасьля яго станецца, хто распавядзе яму?
Праца дурнога стамляе яго, бо ён і ня ведае нават дарогі да горада.
Праца дурняў стамляе іх, бо ня ведае ён [нават], як дайсьці ў горад.
Гора табе, зямля, калі цар твой — дзіця і калі ўладыкі твае ядуць рана!
Гора табе, зямля, калі валадар твой — юнак, і калі твае князі ад раніцы ядуць.
Шчасьце табе, зямля, калі цар твой з высокага роду і ўладыкі твае ядуць у назначаны час, каб мацавацца, а не разьядацца!
Шчасьлівая зямля, калі валадар — сын шляхетных, калі князі ядуць у час [адпаведны] для спасіленьня, а не каб нажэрціся.
Ад гультайства і столь прасядае; і як апусьцяцца рукі, дык дом пацячэ.
Дзе лянота, там правісае столь, і дзе апушчаны рукі, там працякае дом.
Гасьціны спраўляюць для асалоды, і віно зьвесяляе жыцьцё; а за ўсё адказвае срэбра.
Дзеля забавы ладзяць банкет, і віно разьвесяляе жыцьцё, а срэбра адказвае за ўсё.
Нават і ў думках тваіх не ліхаслові цара, і ў спальні тваёй не ліхаслові багатага; бо і птушка нябесная можа словы твае перанесьці, а крылатая — казань тваю пераказаць.
Нават у думцы сваёй не кляні валадара, і ў спальні сваёй не кляні багатага, бо птушкі нябесныя занясуць голас твой, і тыя, што маюць крылы, распавядуць слова.
