Лукаша 1 разьдзел

Паводле Лукаша Сьвятое Дабравесьце
Пераклад Васіля Сёмухі → Пераклад Міхася Міцкевіча

 
 

Як ужо многія пачалі складаць аповесьці пра добра вядомыя сярод нас падзеі,
 
Так як іншыя браліся ўкладаць аповесьці пра добра вядомыя між намі падзеі,

як пераказалі нам тое ўсе, хто з самага пачатку быў сьведкамі і слугамі Слова, —
 
І як пераказалі нам тыя, якія ад самага пачатку былі вачавідцамі й служыцелямі Слова,

дык надумаўся і я, рупліва дасьледаваўшы ўсё з пачатку, па парадку апісаць табе, глыбокашаноўны Феафіле,
 
Гэтак і я прызволіў сабе, добра разьведаўшы ўсё ад пачатку, папарадку апісаць табе, высокадастойны Тэафіле,

каб ты ўведаў цьвёрдую аснову таго вучэньня, у якім быў настаўлены.
 
Каб уверыўся ты ў праўдзівасьць таго вучэньня, у якім быў настаўлены.

У дні Ірада, цара Юдэйскага, быў сьвятар з Авіевай чаргі, імем Захар, і жонка ягоная з роду Ааронавага, імя ейнае Элізабэта.
 
Быў у дні Ірада, караля Юдэйскага, сьвячэньнік з чаргі Авіевай, на імя Захары, і жана яго з дочак Ааронавых, а імя ёй — Альжбета.

Абое яны былі праведныя перад Богам, жывучы паводле ўсіх запаведзяў і ўстанаўленьняў Гасподніх беспахібна.
 
Былі-ж яны абое праведныя прад Богам, беззаганна трымаючыся прыказаньня і законаў Гасподніх.

У іх ня было дзяцей, бо Элізабэта была няплодная, і абое былі ўжо ў сталым веку.
 
І ня было ў іх дзіцяці, бо Альжбета была няплодная, і абое былі ўжо паджылыя ў гадох сваіх.

Аднаго разу, калі ён у парадку сваёй чаргі служыў перад Богам,
 
Аднойчы, калі ён у парадку чаргі свае служыў прад Богам,

па жэрабі, як заведзена было ў сьвятароў, прыпала яму ўвайсьці ў храм Гасподні кадзіць,
 
Выпала яму, паводля ўкладу сьвятарскага, ўвайсьці ў Сьвятыню Гасподнюю кадзіць.

а ўсё мноства людзей малілася звонку ў часе каджэньня, —
 
А ўся маса народу ў часе каджэньня малілася вонках.

тады зьявіўся яму анёл Гасподні, стоячы па правы бок да ахвярніка кадзільнага,
 
І сталася: зьявіўся яму ангел Божы, стоячы з правага боку кадзільнага ахвярніка.

і Захар, убачыўшы яго, сумеўся, і страх агарнуў яго.
 
Захары, убачыўшы яго, сумеўся, і страх агарнуў яго.

Анёл жа сказаў яму: ня бойся, Захар, бо пачута малітва твая, і жонка твая Элізабэта народзіць табе сына, і дасі яму імя Ян;
 
Ангел-жа сказаў яму: — ня бойся, Захары, бо выслухана малітва твая, і жана твая Альжбета народзіць табе сына, і дасі яму імя — Ян.

і будзе табе радасьць і весялосьць, і многія нараджэньню ягонаму ўзрадуюцца;
 
І будзе табе радасьць і ўцеха, і многія ўзрадуюцца з нараджэньня яго.

бо ён вялікі будзе перад Госпадам; ня будзе піць віна і сікеру, і Духам Сьвятым прасякнецца яшчэ ад улоньня маці сваёй;
 
Бо ён вялікі будзе прад Госпадам, ня будзе піць віна й пітва крэпкага, і напоўніцца Духам Сьвятым яшчэ ў улоньні маці свае.

і многіх з-паміж сыноў Ізраілевых наверне да Госпада Бога іхняга;
 
І многіх сыноў Ізраілевых прыверне да Госпада Бога іх.

і пройдзе перад імі ў духу і ў сіле Ільлі, каб вярнуць сэрцы бацькоў дзецям, і непакорлівым лад думак праведнікаў, каб зьявіць Госпаду народ падрыхтаваны.
 
І пярэйдзе перад Ім у духу й сіле Ільлі, каб прывярнуць сэрцы бацькоў да дзецей, а нявернікаў да мудрасьці праведнікаў, каб паставіць прад Госпадам народ прыгатаваны.

І сказаў Захар анёлу: па чым я пазнаю гэта? бо я стары, і жонка мая ў сталым веку.
 
І сказаў Захары ангелу: — пачым я пазнаю гэта? бо я ўжо стары, і жана мая ў гадох паджылых.

Анёл сказаў яму ў адказ: я Гаўрыіл, стаю перад Богам, і пасланы гаварыць з табою і паведаміць табе гэта;
 
Ангел у адказ сказаў яму: — я Габрыель, прад Богам пастаўлены, і пасланы гаварыць з табою й абвесьціць табе гэтую дабравесьць.

і вось ты будзеш маўчаць і ня зможаш гаварыць да таго дня, калі гэта збудзецца, за тое, што ты не паверыў словам маім, якія спраўдзяцца ў свой час.
 
Вось-жа ты анямееш, і ня будзеш магчы гаварыць аж да дня, у якім гэта станецца, за тое, што ты не паверыў словам маім, якія збудуцца ў часе сваім.

Тым часам люд чакаў Захара і зьдзіўляўся, што ён марудзіў у храме.
 
Тымчасам народ чакаў Захарыя й дзівіўся, што ён марудзіць у храме.

А ён, выйшаўшы, ня мог гаварыць да іх; і яны зразумелі, што ён бачыў уяву ў храме; і ён рабіў ім знакі і заставаўся нямы.
 
Калі-ж ён выйшаў, то ня мог гаварыць да іх; і яны зразумелі, што ён бачыў прывід у храме; а ён толькі паказваў на мігі, і астаўся нямым.

А як скончыліся дні службы ягонай, вярнуўся ў дом свой.
 
А калі скончыліся дні службы ягонай, вярнуўся ў дом свой.

Пасьля гэтых дзён зачала Элізабэта, жонка ягоная, і таілася пяць месяцаў, і казала:
 
Па тых-жа днёх зачала Альжбета, жана ягоная, і таілася пяць месяцаў і гаварыла:

так учыніў мне Гасподзь у дні тыя, калі паглядзеў на мяне, каб зьняць зь мяне ганьбу сярод людзей.
 
— Так учыніў мне Гаспад у дні гэтыя, калі ўважыў на мяне, каб зьняць з мяне ганьбу між людзьмі.

А на шостым месяцы пасланы быў анёл Гаўрыіл ад Бога ў горад Галілейскі, які называўся Назарэт,
 
На шостым-жа месяцы пасланы быў ангел Гаўрыель ад Бога ў места Галілейскае, званае Назарэт;

да Дзевы, заручанай з мужам, імем Язэп, з дому Давідавага; а імя ў Дзевы: Марыя.
 
Да Дзевы, заручанай з мужам, на імя Язэп, з дому Давыдавага, а імя Дзевы — Марыя.

Анёл, увайшоўшы да Яе, сказаў: радуйся, Дабрадатная! Гасподзь з Табою; дабраславёная Ты сярод жанчын.
 
І ўвайшоўшы да яе, ангел прамовіў: — радуйся, добрадарная! Гаспад з табою! дабраславёная ты між жанчын.

А Яна, угледзеўшы яго, сумелася ад словаў ягоных і разважала, што б гэта было за вітаньне.
 
Яна-ж, убачыўшы яго, затрывожылася ад слоў ягоных і разважала: што-б значыла прывітаньне гэткае?

І сказаў Ёй анёл: ня бойся, Марыя, бо Ты здабыла мілату ў Бога;
 
І сказаў ёй Ангел: — ня бойся, Марыя, вось здабыла ты ласку ў Бога.

і вось, зачнеш ва ўлоньні, і народзіш Сына, і дасі Яму імя: Ісус;
 
І ты зачнеш у ўлоньні сваім і народзіш Сына, і дасі Яму імя Ісус.

Ён будзе вялікі і будзе названы Сынам Усявышняга; і дасьць Яму Гасподзь Бог пасад Давіда, бацькі Ягонага;
 
Ён будзе вялікім і Сынам Найвышэйшага назавецца; і дасьць Яму Гаспад Бог пасад Давыда, айца Ягонага.

і будзе валадарыць над домам Якава вечна, і Царству Ягонаму ня будзе канца.
 
І ўладарыць будзе над домам Якуба навек, і Ўладарству Яго ня будзе канца.

А Марыя сказала анёлу: як будзе гэта, калі Я мужа ня знаю?
 
Марыя-ж сказала Ангелу: — як-жа гэта станецца, калі я мужа ня знаю?

Анёл сказаў Ёй у адказ: Дух Сьвяты сыйдзе на Цябе, і сіла Усявышняга ахіне Цябе; таму і народжанае Сьвятое назавецца Сынам Божым;
 
І Ангел у адказ сказаў ёй: — Дух Сьвяты найдзе на цябе, і сіла Найвышэйшага ахіне цябе, таму й народжанае Сьвятое Сынам Божым назавецца.

вось, і Элізабэта, сваячка Твая, называная няплоднаю, і яна зачала сына ў старасьці сваёй, і ёй ужо шосты месяц;
 
Вось і Альжбета, сваячка твая, называная няплоднаю, і яна зачала сына ў старасьці сваёй, і гэта ўжо шосты месяц у яе.

бо ў Бога не застанецца бясьсілым ніякае слова.
 
Бо-ж у Бога не зьняважыцца ніводнае слова.

Тады Марыя сказала: вось, раба Гасподняя; хай будзе Мне паводле слова твайго. І адыйшоў ад Яе анёл.
 
Тады Марыя сказала: — я слуга Гаспада, няхай станецца мне подля слова твайго; і адыйшоў ад яе Ангел.

І ўстаўшы, Марыя ў дні тыя, пасьпяшалася ў нагорную краіну, у горад Юдаў,
 
І вось, у дні тыя, Марыя, ўстаўшы, сьпешна пайшла ў горную краіну, у места Юдава.

і ўвайшла ў дом Захара, і прывітала Элізабэту.
 
І ўвайшла ў дом Захарыя й вітала Альжбету.

Калі Элізабэта пачула вітаньне Марыіна, варухнулася дзіцятка ў чэраве ў яе; і Элізабэта напоўнілася Духам Сьвятым,
 
І сталася: калі пачула Альжбета вітаньне Марыіна, узыгралася дзіцятка ў улоньні яе; і пранялася Альжбета Духам Сьвятым.

і ўсклікнула моцным голасам, і сказала: Дабраславёная Ты сярод жанчын, і дабраславёны плод улоньня Твайго!
 
І ўсклікнула моцным голасам, прамовіўшы: — дабраславёна ты між жанчын, і дабраславёны плод улоньня твайго!

І адкуль гэта мне, што прыйшла Маці Госпада майго да мяне?
 
І скуль-жа мне гэта, што маці Госпада майго прыйшла да мяне?

Бо калі голас вітаньня Твайго дайшоў да слыху майго, варухнулася дзіцятка радасна ў чэраве маім.
 
Бо калі голас вітаньня твайго дайшоў да слыху майго, радасна ўзыграла дзіцятка ў улоньні маім.

і дабрашчасная Тая, Якая паверыла, бо збудзецца сказанае Ёй ад Госпада.
 
І шчасьлівая ты, што паверыла, бо збудзецца сказанае ад Госпада.

І сказала Марыя: праслаўляе душа Мая Госпада,
 
І прамовіла Марыя: — вялічае душа мая Госпада,

і ўзрадаваўся дух мой у Богу, Збаўцу Маім,
 
І ўзрадаваўся дух мой у Богу Спасе маім.

што дагледзеў Ён пакорлівасьць рабы Сваёй; бо ад сёньня будуць шчасьціць Мяне ўсе роды,
 
Бо ўзглянуў Ён на пакорнасьць слугі Свае, і ад дзён гэтых уласкавёнай будуць зваць мяне ўсе роды.

бо ўчыніў Мне веліч Магутны і сьвятое імя Ягонае,
 
Бо велікае ўчыніў мне Моцны, і Сьвятое Імя Яго.

і ласка Ягоная ў роды родаў да тых, што баяцца Яго;
 
І міласьць Яго з роду ў род для тых, хто баяцца Яго.

зьявіў сілу рукі Сваёй; расьсеяў тых, што заносяцца думкамі сэрца свайго;
 
Выявіў магутнасьць рукі Сваей, расьвеяў пагардлівых у помыслах сэрцаў іхных;

скінуў моцных з тронаў, і ўзвысіў пакорлівых;
 
Пазьнімаў уладных з прастолаў і ўзьняў пакорных;

галодных напоўніў дабром, а багатых пусьціў ані з чым;
 
Надзяліў галодных дабром, і багацеяў зьвёў да спусьцізны.

прыгарнуў Ізраіля, слугу Свайго, памятаючы пра міласэрнасьць;
 
Успаняў Ізраіля, слугу Свайго, памянуўшы міласэрдзем Сваім;

як казаў бацькам нашым, Абрагаму і семені ягонаму давеку.
 
Як прамоўляў айцам нашым — Абрагаму й патомству ягонаму на векі.

А Марыя прабыла зь ёю каля трох месяцаў і вярнулася ў дом Свой.
 
Прабыла-ж Марыя з ёю каля трох месяцаў ды вярнулася ў дом свой.

А Элізабэце прысьпеў час радзіць, і яна нарадзіла сына.
 
Альжбете-ж настаў час радзіць, і яна нарадзіла сына.

І пачулі суседзі і родзічы ейныя, што прасьцёр Гасподзь ласку Сваю над ёю, і радаваліся зь ёю.
 
І дачуліся суседзі й сваякі яе, што абдарыў яе Гаспад міласьцю Сваею, і радаваліся з ёю.

На восьмы дзень прыйшлі абрэзаць дзіця, і хацелі назваць яго імем бацькі ягонага, Захарам.
 
І вось надыйшоў восьмы дзень, калі прыйшлі абрэзаць дзіцятка, і хацелі назваць яго імем бацькі ягонага — Захары.

На гэта маці ягоная сказала: не; а назваць яго Янам.
 
Але маці запярэчыла, сказаўшы: — не, няхай названы будзе Ян.

І сказалі ёй: нікога няма ў радзіне тваёй, хто б называўся гэтым імем.
 
І сказалі ёй: — няма-ж нікога ў родзе тваім, хто-б зваўся імём гэтым.

І пыталіся знакамі ў бацькі ягонага, як бы ён хацеў назваць яго.
 
Тады на мігі пыталіся ў бацькі яго, як-бы ён хацеў назваць яго.

Ён папрасіў дошчачку і напісаў: Ян імя яму. І ўсе зьдзівіліся.
 
Ён-жа зажадаў дошчачку й напісаў: Ян — імя яму; усе-ж задзівіліся.

І адразу разамкнуліся вусны ягоныя і язык ягоны, і ён загаварыў, славячы Бога.
 
І ўраз-жа расчыніліся вусны ягоныя й разьвязаўся язык, і ён пачаў гаварыць, праслаўляючы Бога.

І быў страх на ўсіх, што жылі вакол іх; і расказвалі пра ўсё гэта па ўсёй нагорнай краіне Юдэйскай.
 
І праняў страх ўсіх суседзяў, і расказвалі пра ўсё гэта па ўсей горнай краіне Юдэйскай.

Усе, хто чуў, паклалі гэта ў сэрца сваё і казалі: што будзе зь дзіцятка гэтага? І рука Гасподняя была зь ім.
 
Усе, хто чулі гэтае, прынялі ўсё да сэрца свайго й гаварылі: — што-ж будзе з дзіцяці гэтага? і рука Гасподняя была з ім.

І Захар, бацька Ягоны, напоўніўся Духам Сьвятым і прарочыў, кажучы:
 
Захары-ж, бацька яго, напоўніўся Духам Сьвятым і прарочыў, прамаўляючы:

Дабраславёны Гасподзь Бог Ізраілеў, што наведаў народ Свой і даў ратунак яму,
 
— Сьвятаслаўлен Гаспад Бог Ізраілеў, Ён адведаў і ўчыніў выбаўленьне народу Свайму.

і паслаў моцнага выратавальніка нам, нашчадка Давіда, слугі Свайго,
 
І ўзьняў голас збавеньня нашага ў доме Давыда, слугі Свайго;

як узьвясьціў вуснамі былых ад веку сьвятых прарокаў Сваіх,
 
Як абвесьціў вуснамі былых ад веку сьвятых прарокаў Сваіх:

што ўратуе нас ад ворагаў нашых; і ад рукі ўсіх ненавісьнікаў нашых;
 
Збавеньне ад ворагаў нашых і ад рукі ўсіх ненавісьнікаў нашых;

учыніць міласэрнасьць бацькам нашым і ўспомніць сьвятую дамову Сваю,
 
Праявіць міласьць да бацькоў нашых і ўспамяне Сьвяты Запавет Свой.

прысягу, якою прысягаў Ён Абрагаму, бацьку нашаму, даць нам,
 
Прырачэньнем, якое даў айцу нашаму Абрагаму, абдарыць нас;

каб бяз страху, пасьля збавеньня ад рук ворагаў нашых,
 
Каб выбаўленыя з рукі ворагаў нашых,

мы служылі Яму ў сьвятасьці і праўдзе перад Ім ва ўсе дні жыцьця нашага.
 
Мы бяз боязьні служылі Яму ў сьвятасьці й праўдзе прад Ім праз усе дні жыцьця нашага.

А ты, дзіця, назавешся прарокам Усявышняга, бо ідзеш перад абліччам Госпада — падрыхтаваць шляхі Яму,
 
І ты, дзіцятка, прарокам Найвышэйшага назавешся, бо прадстанеш прад абліччам Госпада прыгатаваць шляхі Яму.

каб разумеў народ Ягоны ратунак у дараваньні грахоў іхніх,
 
Падаць людзям сваім сьведамасьць збаўленьня праз адпушчэньне грахоў іхных.

праз шчырую міласэрнасьць Бога нашага, якой наведаў нас Усход з вышыні,
 
Праз міласэрную літасьць Бога нашага, у якой адведаў нас Усход з вышыняў,

прасьвятліць тых, што сядзяць у цемры і цяні сьмяротным, скіраваць ногі нашыя на шлях міру.
 
Прасьвяціць тых, хто ў цемры й змроку сьмяротным, накіраваць ногі нашыя на дарогу згоды.

А дзіця расло і мацавалася духам, і заставалася ў пустынях да дня зьяўленьня свайго Ізраілю.
 
Дзіця-ж узрастала і ўмацоўвалася духам, і было ў пустынях аж да дня зьяўленьня свайго Ізраілю.